۱۲ روز پس از آغاز عملیات نظامی اسرائیل علیه جمهوری اسلامی که آن را با هدف رفع تهدیدهای فوری هسته‌ای و موشکی ایران آغاز کرده بود، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، از آغاز آتش‌بس بین دو کشور از ساعت هفت بامداد سه‌شنبه سوم تیرماه خبر داد.
با این حال، حدود دو ساعت و نیم پس از آغاز آتش‌بس، ارتش اسرائیل اعلام کرد با شناسایی موشک‌های دیگری که از ایران گسیل شده بود، آژیر خطر را در بندر حیفا و نقاط متعددی در شمال اسرائیل به صدا درآورد.
تلویزیون‌های اسرائیل لحظات «رهگیری و انهدام دو فروند موشک بالستیک ایران» در آسمان شمال اسرائیل را نشان دادند.
تسنیم، خبرگزاری نزدیک به سپاه پاسداران، شلیک موشک به اسرائیل پس از آغاز آتش‌بس را «تکذیب کرد».
اما ییسرائل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، اعلام کرد که جمهوری اسلامی مرتکب نقض آتش‌بس شده و بنابراین، او به ارتش اسرائیل فرمان داده تا «با حملات شدید علیه اهداف رژیم در قلب تهران پاسخ دهند».
او افزود: «با توجه به نقض کامل آتش‌بس و اقدام ایران در پرتاب موشک به سوی اسرائیل، و مطابق با سیاست دولت اسرائیل، که مصمم به پاسخ شدید به هرگونه نقض آتش‌بس است، من با هماهنگی نخست‌وزیر، به ارتش دستور دادم تا به فعالیت‌های شدید خود برای حمله به تهران ادامه دهند و اهداف رژیم و زیرساخت‌های تروریستی در تهران را زیر ضربه بگیرند».
با این حال، رئیس‌جمهور ایالات متحده گفت ایران و اسرائیل هر دو آتش‌بس توافق‌شده را با انجام حملاتی پس از مهلت اولیه روز سه‌شنبه نقض کرده‌اند.
دونالد ترامپ پیش از عزیمت به اجلاس ناتو در لاهه، در جمع خبرنگاران در کاخ سفید گفت که از ادامۀ حملات ناامید شده است.
او لحظاتی بعد، ساعت ۲:۳۰ بعدازظهر به وقت تهران، در شبکه تروث سوشیال نیز خطاب به اسرائیل نوشت: «آن بمب‌ها را رها نکنید. اگر چنین کنید، یک نقض جدی به شمار می‌آید. خلبانان‌تان را همین حالا به خانه بازگردانید!»
ترامپ با تأکید براین‌که هر دو طرف درگیری آتش‌بس را نقض کرده‌اند، افزود: «من از اسرائیل راضی نیستم، از ایران هم راضی نیستم».
نتانیاهو: اهداف اسرائیل تحقق یافت
زمان کوتاهی پیش از این تحولات، نخست‌وزیر اسرائیل از تحقق اهداف اصلی این کشور در عملیات «طلوع شیران» که از بامداد ۲۳ خرداد آغاز شده بود، خبر داد.
بنیامین نتانیاهو در بیانیه‌ای گفت: «اسرائیل یک تهدید وجودی فوری دوگانه؛ هم در حوزهٔ هسته‌ای و هم در حوزهٔ موشک‌های بالستیک، را از بین برده و دستاوردهای تاریخی بزرگی حاصل شده است».
آقای نتانیاهو افزود: دوشنبه‌شب با وزیر دفاع، رئیس ستاد کل ارتش و رئیس موساد جلسه داشته و آن‌ها گزارش دادند که «تمامی اهداف عملیات و حتی فراتر از آن، محقق شده» و اسرائیل توان خود را در ردیف ابرقدرت‌ها ثبت کرد.
او گفت: افزون بر زدودن تهدیدات هسته‌ای و موشک‌های بالستیک، «نیروهای دفاعی اسرائیل کنترل کامل هوایی آسمان تهران را به‌دست آوردند، ضربه شدیدی به فرماندهی نظامی جمهوری اسلامی وارد کرده و ده‌ها هدف حکومت ایران را نابود کردند».
در این بیانیه با اشاره به حملات ارتش اسرائیل در شبانه‌روز پایانی از عملیات آمده که صدها فعال بسیج و نمادهای سرکوب حکومت تروریستی هدف قرار گرفته و یک دانشمند ارشد هسته‌ای دیگر ایران را از بین برد.
اسرائیل در آخرین ساعات حملات خود به ایران به «ساختمان‌ها و نمادهای حکومت جمهوری اسلامی» در مناطق ۶ و ۷ و همچنین محله مهران تهران حمله کرد و پیش از آن، هشدار فوری تخلیه در این مناطق را برای ساکنین این بخش‌ها صادر کرد.
دولت اسرائیل در بیانیهٔ پذیرش آتش‌بس، از دونالد ترامپ و ایالات متحده به خاطر مشارکت در کارزار جنگی و حمایت از اسرائیل ستایش کرد و افزود: «نظر به حصول تحقق اهداف جنگ، و ضمن هماهنگی با رئیس‌جمهور ترامپ، اسرائیل پیشنهاد رئیس‌جمهور را برای آتش‌بس دوجانبه پذیرفت».
بیانیهٔ دولت اسرائیل هشدار داد که این کشور به هر نقض آتش‌بس «با قدرت پاسخ خواهد داد».
عملیات ارتش اسرائیل در پایان ۶۰ روز مهلت دونالد ترامپ به ایران برای دستیابی به توافق بر سر برنامه هسته‌ایش، آغاز شد که در ساعت نخست خود با ترور شمار زیادی از فرماندهان ارشد نظامی و ده تن از دانشمندان هسته‌ای ایران همراه بود.
ارتش اسرائیل زمان کوتاهی پس از آغاز عملیات گفت کنترل کامل آسمان ایران را به دست گرفته و صدها هواپیمای این کشور در این مدت اهداف را بدون روبه‌رو شدن با خطر از بین بردند.
ترامپ به ایران و اسرائیل: «لطفا آتش‌بس را نقض نکنید»
دونالد ترامپ که خبر دستیابی به آتش‌بس بین ایران و اسرائیل را شامگاه دوشنبه از طریق فضای مجازی اعلام کرد، در پیام‌های بعدی خود پس از آغاز موعد آتش‌بس از طرفین خواست که آن را «لطفا نقض نکنند».
او برای ایران و اسرائیل آرزوی خیر و شکوفایی و صلح کرد.
دونالد ترامپ دوشنبه‌شب پس از حمله موشکی ایران به پایگاه تخلیه‌شده نیروهای آمریکایی در العدید در قطر، از ایران به خاطر آگاهی پیشاپیش نسبت به این اقدام خود سپاسگزاری کرد و نوشت آن‌ها (عقده) را تخلیه کردند و حالا وقت صلح است.
رئیس‌جمهور آمریکا خبر داد که امیر قطر میانجی‌گر آتش‌بس بین اسرائیل و ایران بوده است.
ایران دوشنبه‌شب ۱۴ فروند موشک به پایگاه آمریکایی العدید قطر شلیک کرد. قطر با محکوم کردن اقدام تهران، از رهگیری ۱۳ فروند از موشک‌ها خبر داد و گفت موشک دیگر به فضای باز برخورد کرد و آسیب جانی و مالی نداشت.
قطر روز سوم تیر سفیر ایران در دوحه را احضار و به تعرض صورت‌گرفته از سوی جمهوری اسلامی اعتراض کرد.
حملهٔ سپاه پاسداران در عملیاتی که آن را «بشارت فتح» نامید، واکنش ایران به اقدام آمریکا در حمله با هواپیماهای بی-۲ و بمب‌های فوق‌سنگین و موشک‌های تاماهاوک به سه سایت هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان در بامداد دوم تیر بود.
بیانیهٔ شورای عالی امنیت ملی ایران در شامگاه دوشنبه حاکی بود که ایران به تعداد بمب‌هایی که به فردو اصابت کرده، موشک به قطر شلیک کرده است.
پس از حملهٔ موشکی ایران و اعلام برقراری آتش‌بس، حریم هوایی قطر، امارات متحده عربی و بحرین به روی پروازها گشوده شد.
تلاش برای آتش‌بس در پشت صحنه در جریان بود
روزنامه وال استریت جورنال روز دوم تیر با استناد به مقامات اسرائیلی و کشورهای عرب منطقه نوشته بود که اسرائیل با تحقق اهداف جنگی‌اش در ایران، و در پی مشارکت آمریکا در حمله به سه سایت هسته‌ای آن، برنامه داشت که تنها تا چند روز دیگر حمله به اهداف متعلق به جمهوری اسلامی را ادامه دهد و سرانجام فرصتی برای پایان دادن به جنگ فراهم کند.
وال استریت جورنال افزوده بود که آمریکا نیز به مقامات عربی اطلاع داده بود که پیام اسرائیل برای پایان دادن به عملیات نظامی‌اش در ایران را به آگاهی تهران برسانند.
گزارش این روزنامه حاکی است که جمهوری اسلامی در پاسخ به مقامات کشورهای عربی گفته بود خود را ملزم به نشان دادن به واکنش به حمله آمریکا به سایت‌های هسته‌ای ایران می‌داند.
دونالد ترامپ در پیام‌های دوشنبه‌شب خود در خصوص برقراری آتش‌بس گفته بود که ایران و اسرائیل به‌طور همزمان به او پیام رساندند که آماده پایان دادن به درگیری هستند.
روزنامه نیویورک‌تایمز روز سه‌شنبه نوشت اعلام آتش‌بس از سوی دونالد ترامپ مقامات ارشد دولت او را «غافلگیر کرد».
یک «مقام رسمی» کاخ سفید به نیویورک‌تایمز گفت جی‌دی ونس معاون رئیس‌جمهور، مارکو روبیو وزیر خارجه و استیو ویتکاف فرستاده ویژه رئیس‌جمهور در تلاش‌های اعمال فشار برای رسیدن به آتش‌بس سهیم بودند و این سه نفر از طریق «کانال‌های مستقیم و غیرمستقیم» با مقامات ایران تماس گرفتند.
کاخ سفید اعلام کرد که با دستیابی به آتش‌بس بین اسرائیل و ایران، رئیس‌جمهور ترامپ کاری غیرقابل تصور را انجام داد.
جمهوری اسلامی مدعی «تحمیل» آتش‌بس به اسرائیل شد
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، که هنگام اعلام آتش‌بس از سوی دونالد ترامپ در ترکمنستان بود، ابتدا پذیرش آتش‌بس را رد کرد اما در بیانیهٔ بعدی خود در بامداد سوم تیر نوشت ایران حملات تلافی‌جویانه خود را به این شرط متوقف خواهد کرد که اسرائیل از ساعت چهار بامداد این روز به ایران حمله نکند.
عباس عراقچی در روزهای گذشته به ژنو، استانبول و مسکو رفته و از جمله با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، دیدار کرده بود. او در این سفرها بارها گفته بود که تهران مذاکره با آمریکا را از سرنخواهد گرفت.
اما گزارش رسانه‌های آمریکا حاکی است هنگام طرح این ادعاها از سوی عراقچی، ایران در تماس‌های پشت پرده با آمریکا بود.
شورای امنیت ملی ایران روز سه‌شنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که نیروهای مسلح جمهوری اسلامی اسرائیل را مجبور به «پذیرش شکست» کردند. این بیانیه افزود که نیروهای مسلح ایران «دست خود را به روی ماشه حفظ کرده‌اند تا به هر گونه تجاوز دشمن پاسخ دهند».
«شبکهٔ خبر» در سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز مدعی شد که ایران آتش‌بس را «به دشمن صهیونیستی تحمیل کرد».
جمهوری اسلامی ایران در بیانیه‌هایی که حال و هوای «پیروزی» بر اسرائیل را القا می‌کند، به عملیات صدها جنگنده اسرائیلی در طول بیش از ۱۱ روز در آسمان ایران و حملات پیاپی اسرائیل به فرماندهان ارشد و دانشمندان هسته‌ای ارشد آن یا از بین رفتن صدها مقر نظامی و انتظامی، فرودگاه‌ها و مراکز موشکی و هسته‌ایش اشاره نکرده است.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، روز سه‌شنبه گفت این سازمان «برنامه‌ریزی کرده تا در روند صنعت هسته‌ای وقفه ایجاد نشود».
آمریکا گفته است که تهران با ازسرگیری برنامه هسته‌ایش خود را در مقابل ایالات متحده خواهد یافت.
دونالد ترامپ عصر سه‌شنبه گفت ایران هرگز تأسیسات هسته‌ای خود را بازسازی نخواهد کرد.
وزیر دارایی اسرائیل نیز روز سه‌شنبه گفت ازسرگیری برنامه هسته‌ای ایران به مفهوم رویارویی مستقیم با آمریکا خواهد بود و اگر تهران چنین کند، ما به حملات خود ادامه خواهیم داد.
مقامات ایران در روزهای درگیری نظامی با اسرائیل گفته بودند که سازمان انرژی اتمی با اطمینان از این‌که مراکز هسته‌ای هدف قرار خواهد گرفت، بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده با غلظت بالا را به «نقاط امن» منتقل کرد.
بنیامین نتانیاهو یکشنبه‌شب در دهمین روز جنگ گفت کشورش از اماکنی که اورانیوم غنی‌شده ایران به آن منتقل شده، «اطلاعات جالبی» دارد. او به خبرنگاران گفت «ببخشید که نمی‌توانم این اطلاعات را با شما در میان بگذارم».
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، که از آغاز عملیات اسرائیل در محلی مخفی شده است، هنوز به آتش‌بس واکنش نشان نداده است.
رهبران اسرائیل و آمریکا گفته بودند از محل اختفای خامنه‌ای آگاهی دارند اما کشتن او فعلا در میان نیست.
افزایش بازداشت‌ها در ایران همزمان با اعلام آتش‌بس
مردم در تهران، کرج و نقاط مختلف دیگر، از جمله در غرب ایران، در آخرین ساعات منتهی به آتش‌بس، از بمباران‌های بسیار شدید اسرائیل علیه اهداف حکومت خبر دادند.
سایت نورنیوز، نزدیک به علی شمخانی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، عملیات اسرائیل در بامداد سه‌شنبه را «مهیب» توصیف کرد.
ساعاتی پس از برقراری آتش‌بس، گزارش‌های رسیده از ایران حاکی از افزایش بازداشت شهروندان از سوی نهادهای حکومتی است.
سیمای جمهوری اسلامی ایران در گزارشی مدعی شد که مردم از استقرار پست‌های بازرسی در شهرها و ورودی‌ها و خروجی‌ها «راضی هستند» و آن را لازم می‌دانند.
نهادهای حقوق بشری مانند عفو بین‌الملل اعلام کردند که نگران روند محاکمهٔ سریع متهمان بازداشتی در ایران هستند. قوه قضائیه ایران از اعدام دست‌کم سه مرد در طول درگیری با اسرائیل، به اتهام «همکاری با موساد» خبر داده بود.
قوه قضائیهٔ جمهوری اسلامی و رسانه‌های حکومت ایران در گزارش‌های متعدد خود دربارهٔ بازداشت شهروندان، غیر از اتهام به آن‌ها بابت «همکاری با موساد»، در مواردی حمایت از طاغوتیان پهلوی را نیز ذکر کرده‌اند.
در یازدهمین روز از عملیات نظامی اسرائیل و ایران، شاهزاده رضا پهلوی در یک نشست خبری با شرکت گزارشگران رسانه‌های بین‌المللی در فرانسه آمادگی خود را برای رهبری دوران گذار در ایران اعلام کرد.
شاهزاده رضا پهلوی، علی خامنه‌ای را مسبب کشانده شدن ایران به جنگ با اسرائیل نامید و گفت حکومت او ایران را به تباهی بزرگی کشانده است.
روند رو به صعود بازارهای بورس و کاهش بهای نفت
همزمان با اعلام آتش‌بس، بهای نفت در بازارهای جهانی به میزان محسوسی کاهش یافت. در طول درگیری اسرائیل و ایران، دونالد ترامپ از کشورهای صادرکنندهٔ نفت خواسته بود که مانع از افزایش بهای نفت شوند.
پس از اعلام آتش‌بس، ارزش «شکل» واحد پول اسرائیل نیز بلافاصله تقویت شد و هر دلار آمریکا در برابر ۳.۴ «شکل» معامله شد که بالاترین ارزش «شکل» از اول ژانویه ۲۰۲۳ است.
همچنین رسانه‌های اسرائیل گفتند ارزش سهام شرکت‌های اسرائیلی در بورس این کشور و جهان رو به افزایش گذاشت.
